آنچه باید در مورد پلاستوفوم ها بدانید – پلی استایرن یک ماده‌ی پلیمری محسوب می‌شود. پلیمر از دو بخش poly و meros در زبان یونانی گرفته شده است که به ترتیب به معنای «بسیار» و «قطعه» میباشد. در فارسی، به پلیمر، «بسپار» گفته می‌شود.
پلیمر به ماده‌ای گفته می‌شود که درشت مولکول بوده و از تعداد زیادی واحد تکرار شونده تشکیل شده است. گونه‌ای از این پلیمرها، «پلی استایرن» نام دارد که به سه نوع وجود دارد:
· معمولی (کریستال)
· مقاوم (هایمپک)
· انبساطی (پلاستوفوم یا یونولیت)
یونولیت پلاستوفوم یا پلی استایرن انبساطی، با علامت اختصاری EPS نوشته می‌شود. پلیمر سفید رنگی که به دلیل جنس و ساختمان ویژه‌ای که دارد، خواص خاصی از خود نشان می‌دهد. پلاستوفوم، در طی فرآیندهای شیمیایی پتروشیمی به دست می‌آید. در بین مردم نام‌هایی مانند «یونولیت»، «آکاچو»، «کائوچو» نیز به این ماده تعلق گرفته است.
اولین بار، آلمانی‌های نازی در جنگ جهانی دوم برای عبور از رودخانه و آب، اقدام به ساخت پل با این ماده کردند.
یکی از بارزترین ویژگی‌های پلاستوفوم، عایق بودن آن است. پلاستوفوم در برابر حرارت (و برودت) و رطوبت و صدا و ضربه به عنوان یک عایق بسیار خوب عمل می‌کند. عایق بودن پلاستوفوم به معنی عدم ورود و خروج سرما، گرما، رطوبت و آب و ضربه میباشد. این امر در مصرف بهینه‌ی انرژی بسیار تأثیرگذار خواهد بود. این خاصیت سبب شده است تا از پلاستوفوم در مصالح ساختمانی، بسته بندی و بسیاری کاربردهای دیگر، استفاده شود. سایر خواص پلاستوفوم عبارتند از:
· عایق حرارتی بالا
· مقاوم در برابر رطوبت
· عایق صدا
· بادوام
· لمینت شدن با رزین اپوکسی
· سبک و قابل حمل
· شکل گیری و تنوع در شکل
· ضربه گیر
· مقاوم در برابر فشار
· قابلیت چاپ
از پلاستوفوم درصنعت ساختمان چه استفاده‌هایی می‌شود؟
از آن‌جا که در علم عمران، به دنبال پیدا کردن راهکارهایی برای ایجاد سازه‌های سبک‌تر و مقاوم‌تر است، استفاده از مصالح پلیمری (مانند پلاستوفوم‌ها)، رواج پیدا کرده است.
پلاستوفوم در صنعت ساختمانی کاربردهای فراوانی دارد. وزن کم این ماده، آن را به یک گزینه‌ی ایده آل در صنعت ساخت و ساز تبدیل کرده است. این گونه پلاستوفوم‌ها، از نوع کند سوز بوده و عاری از هر گونه مواد سمی و خطرناک هستند. پلاستوفوم‌ها در شکل گرانول، ورق و بلوک با ابعاد و ضخامت‌های مختلف، برای کاربردهای گوناگون تولید و توزیع می‌شود. این ماده به راحتی برش می‌خورد، در حالی که در مصالح سیمانی (سنتی) برش خوردن یک امر دشوار بود.
پوشش نسوزی بر روی بلوک‌های پلاستوفوم ساختمانی، قرار گرفته است که به آن تا 20 دقیقه تحمل مقاومت در برابر آتش می‌دهد. برای این‌که مطمئن شوید که پلاستوفوم مورد استفاده استاندارد و مقاومت مطلوب در برابر حریق را دارد، کافی است تست ساده‌ای را انجام دهید. با گرفتن شعله کبریت در زیر پلاستوفوم، باید مانند پلاستیک مذاب، ذوب شود و بعد از این‌که تا حدودی این ذوب شدن پیشروی کرد، خود به خود خاموش شود. در صورتی که مانند بنزین، پلاستوفوم آتش گرفت و شعله ور شد، پلاستوفوم مورد آزمایش، غیر استاندارد است.
نکته‌ی مهمی که در خصوص پلاستوفوم ها وجود دارد این است که آن‌ها نهایتا تا 48 ساعت پس از تولید، باید به مصرف برسند. چرا که در ساختمان آن‌ها گازهای سمّی وجود دارد.
برخی از موارد کاربرد یونولیت در ساختمان سازی، عبارت است از:
· ژئوفوم
· سیستم‌های عایق بندی پانل
· سیستم‌های پوشش دیواری
· دیوار پیش ساخته‌ی یونولیتی
· غلاف وافل
· عایق بام
مزایای استفاده از پلاستوفوم در ساختمان سازی چیست؟
· مقرون به صرفه بودن در قیاس با بلوک‌های شن و ماسه
· افزایش 20 الی 50 درصدی سرعت ساخت و ساز (سازه‌های پیش ساخته)
· تنوع بالای طرح و مدل
· نصب راحت و آسان
· سبک و انعطاف پذیر
· قابلیت انبساط و انقباض
· سهولت در حمل و نقل
· عدم نیاز به ماشین آلات سنگین
· سازگاری با محیط زیست
· عدم اعمال بار اضافه بر سازه
· عایق حرارت و صوت
· مقاومت در برابر آتش (نوع خاصی از بلوک‌ها)
· کاهش خطرات خرابی ساختمان بر اثر زلزله به دلیل یکپارچه سازی
· عدم خوردگی و جلوگیری از ورود موریانه و حشرات
· عدم ایجاد زباله ساختمانی
· صرفه جویی 50 الی 80 درصدی در مصرف انرژی
· نیاز به شاتر کم
· و …
نقاط ضعف استفاده از پلاستوفوم در ساختمان سازی چیست؟
· غیر قابل استفاده برای زیر زمین
· غیر قابل استفاده برای شفت آسانسور
· توصیه نشدن برای استفاده در راه پله‌ها
· دشوار بودن عملیات اصلاحات ساخت و ساز
· و …
